แนวปฏิบัติของสภาการหนังสือ พิมพ์แห่งชาติ
เรื่อง การเสนอข่าวเกี่ยวกับชาติพันธุ์และศาสนา

โดยที่เห็นว่าการเคารพในเกียรติ และศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์  และไม่รังเกียจเดียดฉันท์และเลือกปฏิบัติในสังคม  เพราะเชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  ความเชื่อถือ  และถิ่นกำเนิดของบุคคล  ยังให้เกิดสันติและความสงบสุขในสังคม

ด้วยเป็นที่ปรากฏอยู่เสมอว่า  เมื่อเกิดอาชญากรรมปล้น ฆ่า ข่มขืนกระทำชำเราด้วยประการใดๆ  ที่ผู้กระทำความผิดเป็นบุคคลต่างชาติ เผ่าพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  หรือความเชื่ออื่นที่ต่างออกไป บางครั้ง สื่อมวลชน โดยเฉพาะหนังสือพิมพ์  มักระบุหรือพาดหัวข่าวด้วยการเน้นน้ำหนักลงที่เชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์ ผิวสี ศาสนา ความเชื่อหรือภูมิลำเนาถิ่นเกิดของผู้กระทำอาชญากรรม  แทนการระบุหรือจำกัดเฉพาะตัวผู้กระทำอันเป็นการกระทำเฉพาะตัวของผู้นั้น

การกระทำหรือการรายงานข่าวดังกล่าว ถือเป็นการให้ร้ายหรือทำให้เกิดความเข้าใจผิดแก่เชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  ลัทธิความเชื่อถือหรือภูมิลำเนาถิ่นกำเนิดโดยรวม  โดยที่การกระทำนั้นเป็นการกระทำของบุคคลเป็นการเฉพาะตัวหาได้เกี่ยวข้องถึง เชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์ ผิวสี  ศาสนา  ความเชื่อถือหรือถิ่นกำเนิดของผู้กระทำโดยรวม  ก่อให้เกิดความสะเทือนใจ  กระทบกระเทือน เสื่อมเสียถึงเชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์ ชาติพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  ความเชื่อถือหรือภูมิลำเนาถิ่นเกิดโดยรวม
เนื่องจากประเทศไทยเป็นสมาชิกองค์การสหประชาชาติ  มีพันธะกรณีต้องปฏิบัติตามกฎบัตรสหประชาชาติ  กติกา  สัญญา  อนุสัญญาของสหประชาชาติ  ที่ประเทศไทยเป็นสมาชิกและให้สัตยาบัน ดังนั้นเพื่อให้เกิดความรัก  ความสมานฉันท์  ระหว่างคนทั้งหลายโดยไม่จำกัด  เชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  ความเชื่อถือและถิ่นกำเนิด  และเพื่อให้เกิดสันติสุข  และความเข้าใจอันดีระหว่างชนทั้งหลาย และเพื่อให้สอดคล้องกับอุดมการณ์  คุณธรรม  และจริยธรรมของสื่อมวลชนไทยในการจรรโลงสันติภาพ  ความรัก ความสมานฉันท์ในมวลมนุษยชาติทั้งหลาย
สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ  จึงประกาศแนวการปฏิบัติในการายงานข่าว   การพาดหัวข่าวหรือการแสดงความคิดเห็น ในกรณีมีการกระทำใดอันเป็นความผิดหรือไม่ผิด ต่อกฎหมายระเบียบหรือข้อบังคับใดของบุคคลอันเป็นการกระทำเฉพาะตัวของผู้นั้น ดังนี้
๑) พึงจำกัดเฉพาะบุคคลผู้กระทำความผิดหรือเกี่ยวข้องกับผู้นั้นเท่านั้น  มิบังควรขยายหรือให้เกิดความเข้าใจกว้างไกลพาดพิงถึงเชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  ความเชื่อถือหรือถิ่นกำเนิดของผู้นั้น ทั้งนี้เพื่อ มิให้เกิดความเข้าใจผิด  ความเสียหาย  หรือการถูกเหยียดหยามหรือเกลียดชังต่อส่วนรวม  ซึ่งมิได้เป็นผู้กระทำความผิดนั้น
๒) ในกรณีที่ปรากฏเบื้องต้น ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่า ผู้นั้นได้กระทำความผิดจริงหรือไม่ ซึ่งต้องมีการพิสูจน์ความผิดโดยศาลยุติธรรมแห่งชาติก่อน  จึงไม่ควรนำเสนอข่าวหรือภาพข่าวเพื่อให้เกิดความเสียหายก่อนการพิสูจน์ความ ผิดทางกฎหมาย
๓) เพื่อป้องกันปัญหาการนำเสนอข่าวหรือภาพข่าว หรือแสดงความคิดเห็นที่เกี่ยวเชื้อชาติ  เผ่าพันธุ์  ผิวสี  ศาสนา  ความเชื่อถือหรือถิ่นกำเนิดของผู้ตกเป็นข่าว ผู้ประกอบวิชาชีพหนังสือพิมพ์ควรตระหนักถึงในข้อเท็จจริงและจริยธรรมแห่ง ความเป็นจริง ไม่ควรนำเสนอข่าวและภาพข่าวในทำนองปรักปรำให้เกิดความเข้าใจผิดกันทั้งหมด

จึงประกาศเพื่อทราบและถือปฏิบัติต่อไป

สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ
๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๐